Tłumacze przysięgli języka angielskiego to osoby, które dzięki bardzo dobrej znajomości języka i terminologii oraz dzięki wiedzy specjalistycznej z zakresu prawa mogą wykonywać przekłady obarczone dużą dozą odpowiedzialności.
- Przygotowane przez takie osoby pisemne tłumaczenia poświadczone wykorzystywane są we wszelkiego rodzaju czynnościach sądowych, urzędowych, czy administracyjnych.
- Przekłady ustne natomiast umożliwiają sądom, policji, czy urzędom, prowadzenie postępowań i czynności, które mają nieraz poważne skutki prawne.
Aby wykonywać swoje obowiązki, przyszły tłumacz przysięgły języka angielskiego musi zdać egzamin z wybranego języka. Dopiero po:
- uzyskaniu pozytywnego wyniku,
- złożeniu ślubowania Ministrowi Sprawiedliwości
- oraz wpisaniu do odpowiedniego rejestru, tłumacz przysięgły angielskiego może rozpocząć praktykę.
Zatem...jaka jest liczba tłumaczy przysięgłych języka angielskiego?
Tłumacze przysięgli języka angielskiego w Polsce
Obecnie, tj. we wrześniu 2023 roku, w Polsce praktykuje 2.854 tłumaczy przysięgłych języka angielskiego. Jak nietrudno się domyślić, najwięcej z nich znajdziemy w województwie z miastem stołecznym, czyli na Mazowszu.
Tłumacze przysięgli języka angielskiego Warszawa i województwa
- W województwie mazowieckim włączając mnie jest aż 664 tłumaczy, co stanowi niemalże jedną czwartą ich ogólnej liczby.
- Tłumacze przysięgli języka angielskiego – Warszawa 495, Radom – 9, Płock -18, Siedlce 2 tłumaczy.
- Drugie pod względem liczby tłumaczy przysięgłych języka angielskiego jest województwo śląskie, na terenie którego pracuje 462 tłumaczy, co daje 16% w skali całego kraju.
- Zaraz za województwem śląskim plasuje się Małopolska, gdzie znaleźć można 2620tłumaczy (niecałe 9,2% ogółu). Fakty te nie powinny dziwić – trzy wspomniane województwa wiodą prym także pod względem ogólnej liczby ludności.
Najmniej tłumaczy przysięgłych języka angielskiego spotkamy w województwie świętokrzyskim (39 tłumaczy, czyli nawet nie 1,4% ich ogólnej liczby). Fakt ten może dziwić, biorąc pod uwagę to, że województwo świętokrzyskie nie jest najmniej ludnym obszarem naszego kraju.
Jak już wspomniano, to mieszkańcy województwa mazowieckiego cieszą się dostępem do największej liczby tłumaczy angielskiego. Jeden tłumacz przypada tam na prawie 8.302 mieszkańców.
Największy problem ze znalezieniem tłumacza mogą mieć mieszkańcy wspomnianego już województwa świętokrzyskiego, gdzie jeden tłumacz przypada na aż 30.454 mieszkańców, oraz województwa łódzkiego, gdzie statystycznie jeden tłumacz ma aż 24.947 potencjalnych klientów.
Kryteria uzyskiwania uprawnień a liczba tłumaczy przysięgłych języka angielskiego
Niewątpliwie na liczbę tłumaczy przysięgłych języka angielskiego w Polsce miała wpływ zmiana kryteriów uzyskiwania uprawnień do wykonywania tego zawodu.
Do roku 2005, aby pełnić funkcję tłumacza przysięgłego, kandydat musiał spełniać kilka niezbędnych warunków. Musiał m.in. ukończyć 25 lat oraz być absolwentem studiów wyższych w zakresie filologii lub lingwistyki stosowanej.
W roku 2005 w życie weszła ustawa o zawodzie tłumacza przysięgłego (której kompletną treść można znaleźć oczywiście w Dzienniku Ustaw). Ustawa ta zniosła wymienione wcześniej wymagania dotyczące wieku i wykształcenia, wprowadziła za to złożony i trudny egzamin.
Jak wygląda egzamin na tłumacza – tłumacze przysięgli języka angielskiego
Egzamin składa się z dwóch części–pisemnej i ustnej. Podczas trwającej cztery godziny części pisemnej przyszli tłumacze przysięgli języka angielskiego mają za zadanie przetłumaczyć dwa teksty z języka polskiego na język angielski i dwa w odwrotnym kierunku.
Zwykle część pisemna odsiewa z grona potencjalnych tłumaczy przysięgłych około połowę kandydatów. Zdawalność tej części w 2016 roku wyniosła 44%, w roku 2017 było to 46%, a ostatni egzamin pisemny z 2020 roku zdało 47% osób. Ci kandydaci, którzy zaliczą tę część, mogą przystąpić do części ustnej. Dopiero po jej zdaniu:
- kandydat przystępuje do ślubowania przed Ministrem Sprawiedliwości,
- zostaje wpisany do odpowiedniego rejestru,
- otrzymuje swój numer oraz pieczęć.
Jak widać, jak zostać tłumaczem przysięgłym języka angielskiego to skomplikowany proces. Toteż nic dziwnego, że bardzo dużo osób, które posiadały uprawnienia do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego przed rokiem 2005, skorzystały z prawa, jakie nadała im nowa ustawa.
W rozdziale 5 art. 33 ust. 1 znajdziemy następujący zapis: „Osoby, które uzyskały uprawnienia tłumacza przysięgłego na podstawie przepisów dotychczasowych, stają się tłumaczami przysięgłymi w rozumieniu niniejszej ustawy pod warunkiem wpisu, na swój wniosek, na listę tłumaczy przysięgłych, o której mowa w art. 6 ust. 2, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy”.
Ponad 1.500 tłumaczy przysięgłych języka angielskiego skorzystało z tego przywileju. Oznacza to jednocześnie, że ponad połowa tłumaczy przysięgłych języka angielskiego praktykujących aktualnie w Polsce egzaminu zdawać nie musiała.
Nowi tłumacze przysięgli języka angielskiego
Jak już wiemy, zdawalność egzaminu pisemnego jest na poziomie nie przekraczającym 50%, a przecież przed tłumaczami jeszcze wymagający egzamin ustny! Nowi tłumacze przysięgli języka angielskiego nie zasilają zatem już teraz listy tak intensywnie, jak zrobili to tłumacze w roku 2005.
Prawdziwy kryzys jeśli chodzi o liczbę nowych tłumaczy przysięgłych nastąpił w 2010 roku. Na listę zostało dopisanych wówczas jedynie 18 tłumaczy. Przez kolejne dwa lata liczba ta oscylowała w granicach 40 osób / rok.
W roku 2013 zaczęła rosnąć (84 osób), a w roku 2014 osiągnęła całkowity rekord ostatnich lat, czyli 95 nowych tłumaczy. Ostatnie lata są dość skromne:
- W 2015 roku przybyło 42 tłumaczy;
- 2016 – 33;
- 2017 – 19;
- 2018 -11;
- 2019 – jedynie 5;
- 2020 – 10;
- W 2021, mimo pandemii na listę tłumaczy przysięgłych języka angielskiego wpisano aż 21 tłumaczy. Dwóch z nich zamieszkuje na stałe w Polsce, pozostałych 19 jako adres do korespondencji podało Wielką Brytanię, Irlandię albo Szkocję.
- W 2022 – 34;
- A do tej pory w 2023 aż 29!
Z pewnością łatwiej będzie teraz migrantom mieszkającym na wyspach zamówić tłumaczenie poświadczone respektowane w Polsce, na miejscu.
Jak widać, tłumaczy przysięgłych języka angielskiego wciąż przybywa, mimo że od 2005 roku zobligowani są do zdawania trudnego i złożonego egzaminu na tłumacza przysięgłego. Co cieszy, gdyż świadczy to o wysokich kwalifikacjach nowych tłumaczy.
Najwięcej z nich możemy znaleźć na Mazowszu, na Śląsku oraz w Małopolsce, to jest na obszarach o największej liczbie ludności, lecz tłumacze języka angielskiego rozsiani są po całej Polsce, w ostatnich latach przybywa ich również w Wielkiej Brytanii, Irlandii oraz w Szkocji.
Mój egzamin na tłumacza przysięgłego
Sam do egzaminu na tłumacza przysięgłego podchodziłem dwa razy. Dwukrotnie zaliczyłem część pisemną. Za drugim razem również część ustną, w 2014 roku. Od tego czasu posiadam uprawnienia i do tej pory komercyjnie nie musiałem mierzyć się z tak trudnym tekstem, jaki napotkałem na drugim egzaminie pisemnym.
Składał się on z dwóch zdań, z których pierwsze miało długość 24 linijek. Do tego był to amerykański tekst prawniczy z początku XX wieku. Dużo uwagi wymagało samo zachowanie poprawności składni, nie mówiąc o wiernym przekazaniu treści.
Zresztą na części ustnej egzaminu również nie brakuje pułapek, w które osoba niewłaściwie przygotowana może z łatwością wpaść, tracąc potrzebne punkty.
Ile zarabia tłumacz – stawki za tłumaczenia przysięgłe
Życzę powodzenia i cierpliwości kandydatom na tłumacza przysięgłego. By zdać egzamin poświęciłem 10 miesięcy – każdego dnia doszkalałem się po 4h. W skrócie jest to moja recepta na zdanie egzaminu na tłumacza przysięgłego!
Opłacało się, ponieważ stawki za tłumaczenia przysięgłe według rozporządzenia od 2019 roku są akceptowalne. Stawki komercyjne tak naprawdę zależą tylko i wyłącznie od tłumacza.
Ilu jest tłumaczy przysięgłych języka angielskiego?
We wrześniu 2023 roku na liście tłumaczy przysięgłych widnieje 2.854 nazwisk, z czego prawie 20% mieszka w Warszawie. Nie jest to jednak język najbardziej popularny wśród tłumaczy – aż 3.647 nazwisk to tłumacze przysięgli języka niemieckiego.
Także, to ile zarabia tłumacz przysięgły zależy tylko i wyłącznie od tłumacza.
Pozdrawiam gorąco!
Maciej Wróblewski – tłumacz przysięgły języka angielskiego – MIW Marszałkowska
